Sáng nay, gần 1 triệu thí sinh trên cả nước đã hoàn thành xong môn thi Ngữ văn trong kỳ thi THPT Quốc gia 2018. Đề thi môn Ngữ Văn năm nay được đánh giá là khá hay và khó. Nhiều thí sinh tự tin với bài làm của mình tuy nhiên nhiều em khá bối rối vì lệch tủ.
Gợi ý đáp án từ xuân đường trường THPT Đông Đô (TP HCM):
Gợi ý đáp án từ cô giáo Diệu Thu - đay nghiến trường THPT Trần Quang Khải (Hà Nội):
PHẦN I - ĐỌC HIỂU
Câu 1. Thể thơ: Tự do
Câu 2. Những nguyên tố thuộc tiềm lực thiên nhiên của giang san là: khoáng sản, châu báu, rừng đại ngàn, phù sa, sông, bể,...
Câu 3. Giá trị của câu hỏi tu từ:
+ trình diễn.# tình cảm, lòng kiêu hãnh của tác giả đối với quê hương, giang sơn
+ Gửi gắm thông điệp tới độc giả: Hãy biết trân quý vẻ đẹp của quê hương, có tinh thần và nghĩa vụ hơn với giang sơn để phát huy những tiềm lực thiên nhiên của nước ta để sơn hà giàu mạnh hơn.
Câu 4. học trò mô tả ý kiến:
tán thành.
Giải thích: Do giang sơn ta có tiềm lực mạnh mẽ để phát triển: phong lưu về tài nguyên, khoáng sản, rừng vàng, biển bạc... nhưng nếu không trân trọng, phát huy những lợi thế đó bằng những hành động cụ thể mà chỉ qua lời ca, tiếng hát tự hào thì khó để phát huy tối đa tiềm năng giang san. thành thử, cần phải khẩn hoang một cách hợp lý để làm nên sự phát triển cho giang sơn.
PHẦN II - LÀM VĂN
Câu nghị luận xã hội:
Câu 1.
Mỗi chúng ta ai cũng có sứ mạng đánh thức tiềm lực của tổ quốc, đặc biệt là trong thời buổi hiện. Vậy tiềm lực sơn hà là gì? Có thể hiểu tiềm lực bao gồm những nguyên tố thuộc thiên nhiên: đất đai, khoáng sản, rừng, biển,... và tiềm lực con người như: sức khỏe, trí tuệ, truyền thống văn hóa, văn hiến,... sứ mệnh của mỗi cá nhân là phải góp phần đánh thức những tiềm năng, tiềm lực của đất nước để góp phần cho giang sơn ngày càng phát triển. Bởi tiềm lực chỉ là yếu tố góp phần làm nên sự phát triển, nó chưa được khai thác tối đa mà vẫn còn tiềm tàng. Muốn đánh thức được nó cần sự chung tay, góp sức của mỗi cá nhân.
Trong bối cảnh hội nhập và phát triển bây chừ, bản thân mỗi chúng ta cần phải hiểu rõ giang san mình đang có những lợi thế, tiềm lực gì để có những hành động phá hoang, dùng hợp lý để phát triển tối đa. Việc đánh thức tiềm lực của giang sơn cũng là một trong những thể hiện cụ thể của ái tình nước. Bởi bậy, mỗi người cần tinh thần được việc sử dụng tiềm năng một cách hiệu quả cao, ổn định, lâu dài cho nền kinh tế. Việc nhiều Học sinh sang nước ngoài du học mà không quay trở lại phục vụ giang sơn ta là một trong những tả rõ nét của việc sơn hà ta chưa thực thụ sử dụng nguồn lực phát huy tối đa khả năng để làm giàu cho quê hương. bởi vậy, ắt mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ, và bản thân cần phá hoang hiệu quả các tiềm lực hiệu quả để phát triển bền vững đồng thời mỗi người cần ráng học tập, rèn luyện để cống hiến cho giang san. Đánh thức tiềm năng giang sơn là sứ mạng chung của mỗi người Việt Nam yêu nước!
Câu 2.
Phân tích sự đối chọi giữa vẻ đẹp của chiếc thuyền ngoài xa và cảnh bạo lực gia đình của người phụ nữ hàng chài. Từ đó, anh chị hãy liên tưởng với cảnh đối chọi lúc đêm khuya và hình ảnh đoàn tàu trong hai đứa trẻ để nhận xét về cách nhìn hiện thực của hai tác giả.
Dàn ý chi tiết
I. Mở bài
Giới thiệu vấn đề nghị luận:
Sự đối lập giữa vẻ đẹp của chiếc thuyền ngoài xa và cảnh bạo lực gia đình của người phụ nữ hàng chài; cách nhìn hiện thực của hai tác giả.
II. Thân bài
Tổng quan kiến thức:
- Nguyễn Minh Châu (1930- 1989), quê ở làng Thơi, xã Quỳnh Hải (nay là xã Sơn Hải), huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Ông "thuộc trong số những nhà văn mở đường tinh nhanh và nhân tài nhất của văn chương hiện nay" (Nguyên Ngọc) . Sau 1975, khi văn học chuyển hướng khám phá trở về với đời thường, Nguyễn Minh Châu là một trong số những nhà văn trước hết của thời kì đổi mới đã đi sâu khám phá sự thật đời sống ở mặt đạo đức thế sự. Tâm điểm những khám phá nghệ thuật của ông là con người trong cuộc mưu sinh, trong hành trình nhọc nhằn kiếm tìm hạnh phúc và hoàn thiện nhân cách. Ông khẳng định: "Nhà văn không có quyền nhìn sự vật một cách đơn giản, và nhà văn cần phấn đấu để đào xới bản tính con người vào các từng lớp lịch sử." Năm 2000 ông được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn chương nghệ thuật.
Truyện ngắn lúc đầu được in trong tập Bến quê (1985), sau được nhà văn lấy làm tên chung cho một tuyển tập truyện ngắn (in năm 1987).
- đầu đề "Chiếc thuyền ngoài xa" là một ẩn dụ về mối quan hệ giữa cuộc đời và nghệ thuật. Chiếc thuyền là biểu tượng của sự toàn bích mà chiêm ngưỡng nó, anh thấy tâm hồn mình trong ngần. Nhưng khi chiếc thuyền đâm thẳng vào bờ, chứng kiến cảnh đánh đập vợ của người đàn ông kia, anh nhận ra rằng cái đẹp ngoài xa cũng ẩn chứa nhiều trớ trêu và nghịch lí. Nếu không lại gần anh không thể phát hiện ra. Xa và gần, bên ngoài và sâu thẳm… đó cũng là cách nhìn, tiếp cận nghệ thuật chân chính.
giảng giải:
Giá trị hiện thực là những gì diễn ra trong cuộc sống được tác giả đưa vào tác phẩm tạo nên một ý nghĩa mà chúng ta nhận thức được nhờ các chi tiết, các yếu tố, các hình tượng nghệ thuật chứa trong tác phẩm.
Phân tích - Chứng minh:
Nội dung:
Hình ảnh chiếc thuyền gần như xuất hiện xuyên suốt trong câu chuyện mà nhà văn mang đến cho người đọc. "Chiếc thuyền ngoài xa" được nhà văn khắc hoạ rất ấn tượng: "Mũi thuyền in một nét mơ hồ loè nhoè vào bầu trời sương trắng như sữa pha chút xíu màu hồng do ánh quạ chiếu vào. Vài bóng người lớn lẫn trẻ nít ngồi im phăng phắc như tượng trên chiếc mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ". Hình ảnh đó mang một "vẻ đẹp thực sự đơn giản và toàn bích" – vẻ đẹp của "một bức tranh bằng mức của một danh hoạ thời cổ", và cả thảy vẻ đẹp đó đã được nhà nghệ sỹ nhiếp ảnh của chúng ta thu vào một tấm ảnh mà nó "được treo ở rất nhiều nơi, nhất là trong các gia đình sành nghệ thuật".
– Hình ảnh "Chiếc thuyền ngoài xa" giờ đã hoá thân thành một tác phẩm nghệ thuật để mọi người nhìn ngắm, chiêm ngưỡng với tất những vẻ đẹp về màu sắc, đường nét, bố cục…và khi thưởng thức bức ảnh đó, những người sành nghệ thuật thể có cái cảm giác "trở thành bối rối", cảm thấy "trái tim như có cái gì bóp thắt vào" và "khám phá thấy cái chân lý của sự hoàn thiện, khám phá thấy cái giây lát trong ngần của tâm hồn"…như cái cảm giác mà "tôi" đã từng có.
– Song, dù có là người sành nghệ thuật đến đâu, cũng không ai khám phá ra được: Đó là những con nguời, những cuộc thế, những mệnh đầy éo le, nghịch lý đã, đang và sẽ còn nối sống quay quắt bên trong chiếc thuyền ấy. Một người vợ nhẫn nhục cam chịu một cách tình nguyện những trận đòn cuồng nộ của anh chồng với "ba càng ngày càng trận nhẹ, năm ngày một trận nặng" chỉ vì chiếc thuyền ấy, gia đình ấy (với tìm mười con người) cần có ông ta chèo lái lúc phong ba; Một đứa con trai yêu mẹ đến nỗi định giết cả bố mình… Cái sự thật bên trong ấy chỉ được người thợ chụp ảnh nhận ra khi "chiếc thuyền đâm thẳng vào chỗ tôi đứng", tức là ở một khoảng cách gần, rất gần.
- Phùng bất bình và không tin vào mắt mình khi thấy cảnh tượng ấy. Người nữ giới không hề phản ứng lại mà chỉ cam chịu cắn răng chịu đau cho ông chồng đánh. Một thằng bé cầm dao chạy đến như muốn lấy mạng cha mình. thế rồi bị cha tát cho một cái lăn đùng ngã ngửa ra nền cát. Ông ta bỏ đi để lại vợ và con mình trên bãi cát dài ấy. Người nữ giới nước mắt giàn giụa lắp đầy cả những nốt rỗ lỗ chỗ trên mặt ôm thằng con vào lòng mà khóc. Cảnh tượng ấy nghịch lý hẳn so với bức tranh chân thiện mỹ kia.
- Sự đối chọi này như đã mở ra hai hình ảnh, hai thế giới khác hẳn: Chiếc – thuyền – ngoài – xa mang lại vẻ đẹp hoàn mỹ cho một tấm ảnh, còn chiếc thuyền khi đến gần lại làm vỡ ra một hiện thực nghiệt ngã đến xót xa của căn số con người.
Tạo nên sự đối lập đó, Nguyễn Minh Châu chừng như đã gửi một thông điệp: cuộc đời cựu là nơi sản sinh ra cái đẹp của nghệ thuật nhưng không phải bao giờ cuộc thế cũng là nghệ thuật, và rằng con người ta cần có một khoảng cách để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nghệ thuật nhưng nếu muốn khám phá những bí ẩn bên trong thân phận con người và thế cục thì phải tiếp cận với cuộc đời, đi vào bên trong cuộc thế và sống cùng cuộc thế.
– Chính bởi vậy, cho dù chỉ là một bức ảnh "hoàn toàn thế giới tĩnh vật"(hay nói đúng hơn là vẫn có con người nhưng đó chỉ là "những bóng người lớn lẫn trẻ mỏ ngồi im phăng phắc như tượng") nhưng nhà nghệ sỹ nhiếp ảnh của chúng ta – cũng là người đã trực tiếp nhận ra những số mệnh ẩn tàng bên trong nó – bao giờ cũng như thấy "một người đàn bà bước ra" sau mỗi lần suy tư, ngắm nhìn thành quả nghệ thuật mà mình tạo ra nhờ cái chốc lát "trời cho" ấy.
Nghệ thuật:
+Xây dựng biểu tượng giàu ý nghĩa biểu trưng.
+ Cách khắc họa nhân vật, cốt truyện, dùng ngôn ngữ rất linh hoạt, sáng tạo đã góp phần làm nổi bật chủ đề, tư tưởng của tác phẩm.
+ Nghệ thuật xây dựng tình huống nghịch lí làm trổi tình huống chung, tình huống tự nhận thức.
+ Giọng điệu: chiêm nghiệm, suy tư hiệp với nhận thức.
+ ngôn ngữ giản dị mặn mòi mà đầy dư vị.
Liên hệvới cảnh đối nghịch lúc đêm khuya và hình ảnh đoàn tàu trong hai đứa trẻ
* Giống nhau
- Cả hai sự đối lập đều mang thông điệp mà nhà văn truyền tải, chứa đựng nhiều ý nghĩa về cuộc thế.
- Sự đối lập tạo ra tính hấp dẫn cho thiên truyện.
- Cả hai nhà văn đều có cái nhìn hiện thực một cách đa diện, nhiều chiều, trong các mối tương quan đối lập giữa cái đẹp và cái xấu, giữa bóng tối và ánh sáng để thấy bề sâu của bức tranh hiện thực cuộc sống. Từ cái nhìn sâu sắc đó, người đọc thấy được cái nhìn đầy hiện thực của mỗi nhà văn.
* Khác nhau
– Sự đối chọi trong Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu nhằm biểu lộ những ý kiến, thuyết lí của nhà văn về cuộc thế, về nghệ thuật. Cần có cái nhìn đa diện, đa chiều về thế cục, về con người. Nhà văn đặt ra vấn đề số và hạnh phúc của người dân lao động để độc giả cùng suy nghĩ.
- Giữa nghệ thuật và cuộc đời luôn có một khoảng cách xa, vậy nhà văn cần làm sao để hướng đến một giá trị nghệ thuật chân chính, nghệ thuật bắt nguồn từ cuộc thế và vì con người.
– Sự đối chọi lúc đêm khuya và hình ảnh đoàn tàu đêm đi qua phố huyện trong Hai đứa trẻ của Thạch Lam xuất hiện ở đoạn cuối truyện chứa đựng nhiều ý nghĩa:
+ Đặt trong mối quan hệ với ngày nay, đoàn tàu là một thế giới khác hẳn với cuộc sống tràn trề bóng tối, tẻ nhạt, đơn điệu nơi phố huyện nghèo. Thế giới nhóc ánh sáng, tràn ngập âm thanh, chứa đựng bao điều mới mẻ, ham thích. Và thế giới ấy còn giúp những người dân nơi phố huyện nhận ra còn có một cuộc sống đáng sống hơn nơi phố huyện nghèo – cái ao đời bằng lặng kia. Chi tiết đoàn tàu xuất hiện còn khơi dậy khát vọng và mơ ước của chị em Liên: khát vọng vượt thoát, khát vọng đổi thay khác hẳn với sự khuất tất, tội phạm nơi phố huyện.
Nhận xét về giá trị hiện thực của mỗi nhà văn
+ Nguyễn Minh Châu đã nhìn cuộc sống đời thường với một mối quan tâm đặc biệt để chỉ ra những vấn đề bên trong của nó và làm cho người đọc cũng phải nhìn sự vật, cuộc sống, con người theo kiểu của mình, từ đó cùng suy nghĩ tìm ra cách giải quyết một cách thỏa đáng, tóm lại là tìm đọc ra đáp số cho bài toán nghịch lí của thế cục. Viết văn, với Nguyễn Minh Châu, luôn là sự thực hiện khát vọng tác động đối với đời sống và con người, là đặt ra những vấn đề về mối quan hệ giữa văn học và đời sống.
+ Chính với những câu văn nhẹ nhõm, Thạch Lam đã đi vào cuộc sống nghèo nàn, cùng quẫn không lối thoát của chị em Liên, của chị Tí… Đằng sau những câu văn nhẹ nhàng đó là tấm lòng sâu kín của tác giả với bao số mệnh nghèo túng. Ông đã đem đến cho họ ánh đèn oắt con của quá vãng năm nào, nhà văn đã đem đến cho chị em Liên một "Hà Nội xa xăm, Hà Nội sáng rực vui vẻ và huyên náo" mà giờ đây là quá vãng ráo bao người đang khát vọng.
Đề thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn
0 nhận xét Blogger 0 Facebook
Đăng nhận xét