Thiếu máu do loét dạ dày, cách nào để trị?

Loét bao tử tá tràng là một bệnh rất thường gặp, đây là hiện tượng phá hủy cục bộ niêm mạc dạ dày. Bệnh có thể gây ra các biến chứng hiểm như chảy máu dạ dày, thủng, hẹp môn vị, loét ung thư hoá... Ngoài ra, bệnh còn gây thiếu máu do giảm hấp thụ vitamin B ₁₂ . Nhưng bổ sung vitamin B ₁₂ như thế nà điều cần lưu ý.

tại sao phải dùng vitamin B ₁₂ đường tiêm?

Có nhiều nguyên cớ dẫn đến thiếu máu như thiếu máu do dinh dưỡng, thiếu máu do bệnh lý cơ quan tạo máu, thiếu máu do tan máu... trong đó thiếu máu dinh dưỡng (tức thị thiếu các nguyên liệu cấp thiết cho quá trình tạo máu như sắt, vitamin B ₁₂ , acid folic, magie, kẽm, đồng, coban...) là căn do thường gặp nhất.

Trong đó, vitamin B ₁₂ là tên chung chỉ các cobalamin hoạt động trong thân như cyanocobalamin, hydroxocobalamin..., chúng có nhiều trong thịt động vật như cá, trứng, gan... Ngoài ra, trong cơ thể người được tổng hợp một lượng nhỏ nhờ một số vi khuẩn ở ruột.

Hình ảnh bao tử bị loét.

Vitamin B ₁₂ được tiếp thu qua đường tiêu hoá hoặc qua đường tiêm, trong đó đáng để ý là muốn hấp thu được qua đường tiêu hóa thì cần phải có một nguyên tố nội của thân thể (là một glycoprotein do tế bào niêm mạc dạ dày tiết ra) chính vì vậy ở người bị viêm loét dạ dày mạn tính dễ dẫn đến thiếu vitamin B ₁₂ . Đây là lý do tại sao bác sĩ cho bạn dùng vitamin B ₁₂ đường tiêm chứ không phải đường uống.

Các cobalamin đóng vai trò quan yếu là các coenzym đồng chuyên chở tham gia vào nhiều quá trình chuyển hóa quan trọng, trong đó đáng chú ý là quá trình chuyển hóa acid folic và tổng hợp ADN nên rất cần cho sự tổng hợp sinh hồng huyết cầu. Ngoài ra, cobalamin còn dự vào quá trình chuyển hóa lipid và hoạt động thường ngày của hệ tâm thần. cho nên, khi thiếu vitamin B ₁₂ sẽ dẫn đến tình trạng thiếu máu hồng cầu to, viêm đa dây tâm thần, rối loạn cảm giác, rối loạn vận động khu trú ở chân. Có nhiều nguyên do dẫn đến thiếu vitamin B ₁₂ như trong bệnh Biermer, sau cắt đoạn bao tử ruột, hội chứng kém tiếp thụ, xơ gan, viêm gan mạn, đàn bà có thai hoặc sau dùng một số thuốc như neomycin, sodanton...

Vitamin B ₁₂ được chỉ định dùng trong các trường hợp thiếu máu nhất là thiếu máu hồng huyết cầu to, viêm và đau dây tâm thần, ngừa thiếu máu ở người bị cắt bao tử hoặc viêm ruột mạn. ngoại giả có thể phối hợp với các vitamin khác trong các trường hợp thân thể suy nhược, suy dinh dưỡng, nữ giới có thai, cho con bú. để ý thuốc không được dùng cho người bệnh ung thư, người mẫn cảm với thuốc.

Trị loét bao tử bằng cách nào?

Loét dạ dày tá tràng thường do các nhân tố tấn công như tăng acid HCl, pepsin, vi khuẩn Hp, bệnh có xu hướng tăng lên ở những người dùng nhiều chất kích thích như rượu, bia... Trước đây, bệnh được coi là khó chữa và gây ra các biến chứng nguy hiểm như chảy máu bao tử, thủng, hẹp môn vị, loét ung thư hoá... Ngày nay, nhờ sự tiến bộ của y khoa, đặc biệt là tìm ra căn nguyên gây viêm - loét dạ dày. Cùng với công nghệ dược, nhiều thuốc điều trị loét ra đời đã làm giảm tỷ lệ tái phát và các biến chứng. Trị khỏi chứng loét dạ dày là một trong những biện pháp giúp thân thể hấp thụ thức ăn, vitamin tốt hơn nhằm tránh tình trạng thiếu máu. Nhóm kháng cholin (anticholinergic) từ lâu đã được dùng trong điều trị các loét tiến triển. Chúng có thể làm giảm co thắt bao tử, giảm tiết acid qua tác dụng trực tiếp lên tế bào thành và gián tiếp kìm hãm sinh sản gastrin.

Nhóm thuốc kháng acid (antacid) có tác dụng tương tác với HCl tạo nên những loại muối không được thu nhận hoặc ít thu nạp do đó làm tăng pH dạ dày, hạn chế khả năng hoạt động của pepsin. Cho đến nay, có nhiều loại thuốc antacid dùng để chữa loét tiêu hoá. Thuốc có tác dụng trung hoà acid bao tử, ít tiếp thu vào máu từ đường dạ dày ruột và cũng ít tác dụng phụ.

Các thuốc cimetidin, ranitidin, nizatidin, famotidin thuộc nhóm các thuốc kháng thụ thể H2 của histamin. Thuốc có tác dụng ức chế tiết tuyển lựa các thụ thể H2 ở màng đáy bên của tế bào thành. Do đó, nó không chỉ ức chế sau khi kích thích bằng histamin mà còn cả sau kích thích bằng gastrin hoặc acetylcholin.

Các thuốc ức chế bơm proton lần lượt ra đời đã đem lại hiệu quả rõ rệt trong điều trị bệnh loét. Hiện đã có 5 thế hệ thuốc thuộc nhóm ức chế bơm proton được dùng rộng rãi bây giờ.

Các thuốc sucralfat và bismuth dạng keo có tác dụng băng se và bảo vệ niêm mạc dạ dày. Dùng các thuốc hao hao prostaglandin được chứng minh trong lâm sàng có hiệu quả trong điều trị viêm loét tiêu hoá, chúng làm giảm bài xuất acid dạ dày và kích thích, song song làm tăng sức đề kháng niêm mạc đối với thương tổn mô nên nó được xếp vào nhóm thuốc nuôi dưỡng niêm mạc dạ dày.

Trong bệnh loét bao tử, sự có mặt của vi khuẩn HP cũng là nguyên cớ gây bệnh khá quan yếu. Do vậy, để tiêu diệt vi khuẩn này, các thi bằng lái xe máy kháng sinh hay dùng là amoxicilline, nhóm imidazole, clarithromycin.

Trên đây là những nhóm thuốc căn bản bây chừ dùng trong điều trị loét dạ dày tá tràng, tuy nhiên phải tuỳ theo từng trường hợp cụ thể về bệnh cảnh lâm sàng, đặc điểm và chừng độ thương tổn, điều kiện sức khỏe cụ thể của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ có chỉ định dùng phác đồ điều trị hợp lý.

Ngoài việc sử dụng các thuốc điều trị loét theo đơn của bác sĩ thì sự chủ động bệnh nhân trong việc tránh xúc tiếp với các nhân tố căn nguyên như các chất kích thích, các sang chấn tâm lý, có kế hoạch làm việc và ngơi nghỉ hợp lý... là một điều kiện khôn cùng quan trọng đóng góp vào sự thành công của quá trình điều trị.

ThS. Nguyễn Bạch Đằng